DE PRINCIPIIS VITAE SPIRITUALIS

–––––

CAPUT V

De mortificatione amoris privati

1. Strenuum humilitatis exercitium. 2. Sui ipsius inspectio et despectio.

3. Duo alia exercitia ad idem conducentia.

1. Praepara insuper te ipsum ad quaecumque opprobria, ad quaecumque aspera, ad quaecumque adversa pro Christi nomine sufferenda.

Omnem etiam appetitum cujuscumque altitudinis, sub quocumque caritatis praetextu, in ipso principio et ortu suo, velut caput draconis infernalis, cauterio mortifices, baculo crucis frangas: tibi Christi humilitatem, et durissimam passionem ad memoriam revocando, qui regnum fugiens (1), crucem voluntarie est amplexus, omni confusione contempta (2).

Omnem humanam laudem fugiens cum horrore tanquam venenum mortiferum, et in despectu tuo gaudens, te ipsum talem vere, et ex corde reputes, qui merito debeas ab omnibus conculcari, et despici.

2. Videas continue defectus tuos et peccata tua, et ea aggrava quantum potes. Aliorum vero defectus post tergum projicias, et non videas; quod si videris, allevies, et excuses, et ipsis compatiaris, et succuras pro viribus.

Averte oculos tuos, et mentis et corporis, ab aspectu aliorum, ut in lumine vultus Dei conspicere possis teipsum. Teipsum sine cessatione considera, et semper sine simulatione dijudica. In omni actu tuo, in omni locutione tua, et in omni cogitatione tua, teipsum reprehende, et in te semper compunctionis materias studeas invenire: cogitando quod etiam bona, quae facis, non sunt ad plenum excocta, nec illo fervore quo deberent facta, sed multis inquinata negligentiis: ut merito omnis justitia tua panno menstruatae comparari debeat mulieris (3).

Te igitur ipsum continue reprehendas, nec permittas in te sine forti increpatione transire, non solum negligentias verborum, et operum, sed etiam de ipsis cogitationibus, non dico malis tantummodo, sed etiam inutilibus, in conspectu Dei tui omni hora graviter reprehendas te; et plus vilem, et miserabilem te existimes pro tuis defectibus coram Deo, quam quoscumque peccatores, pro quibuscumque peccatis; et merito puniendum, et a coelestibus gaudiis excludendum, si secundum justitiam suam, et non secundum misericordiam suam, vellet tecum agere Deus tuus, qui tantas gratias super multos alios tibi praerogavit, ad quas omnes ingratus extitisti.

3. Considera etiam diligenter, et cum magno pavore frequentissime rumina, quod omnem aptitudinem ad bonum, et omnem gratiam, seu quamcumque sollicitudinem circa virtutum acquisitionem, a teipso non habeas, sed Christus tibi dedit sola sua misericordia: qui, si voluisset, potuisset ita conferre cuicumque ribaldo, te in luto faecis et lacu miseriae derelicto (4).

Cogita etiam apud teipsum, et ad hoc te credendum inducas, et hoc tibi ipsi persuadeas, quantum potes, quod non est ribaldus, vel quicumque peccator, qui non magis assisteret Deo suo, quam tu, et qui non magis recognosceret Dei beneficia, quam tu, si recepisset gratias, quas tu, sola Dei gratuita bonitate, et non propriis meritis, recepisti. Propter quod potes teipsum viliorem, et inferiorem omni homine judicare; et merito formidare, ne propter ingratitudinem tuam a suo conspectu te Christus foras abjiciat.

Non tamen dico, quod per ista debeas credere, te esse extra gratiam Dei, vel esse in peccato mortali, quamvis alii peccatores habeant innumerabilia peccata mortalia: quod tamen est nobis multum occultum, propter fallax judicium, tum propter subitam contritionem, et divinae gratiae praeviam infusionem.

Dum autem te vilificando aliis peccatoribus comparas, non expedit tibi in speciali ad eorum peccata descendere; sed solum in quodam generali, cum eorum peccatis tuam ingratitudinem ponderando. Quin etiam si in speciali velis eorum peccata videre, potes eadem peccata in te sub quadam similitudine transformare, sic te in tua conscientia increpando: Ecce ille est homicida: et ego miser quoties occidi animam meam? iste fornicator est et adulter: et ego tota die fornicor et adulteror, a Deo meo oculos avertendo, et diabolicis suggestionibus me supponendo; et sic de aliis.

Si autem videris, quod diabolus te velit, in talibus comparationibus, quodammodo per talia ad desperationem inducere: tunc, omissis talibus increpationibus, in spem assurgas, considerata bonitate, et clementia Dei tui, qui tot te beneficiis praevenit, nec dubium, quin opus suum in te velit perficere, quod incoepit. Communiter tamen homini spirituali, qui aliqualem notitiam Dei percepit, de hac desperatione timere non expedit, dum toto studio ad se increpandum invigilat. Illud tamen posset accidere, imo saepe accidit, in homine incipiente, et specialiter, quem Deus liberavit a multis periculis, et sceleribus, quibus fuerat involutus.

–––––––––––

Opuscula ascetica sancti Vincentii Ferrerii, accedit De adhaerendo Deo B. Alberti Magni aureus libellus. Editio nova. Curante R. P. Matthaeo-Joseph Rousset Ordinis Praedicatorum. Parisiis. SUMPTIBUS P. LETHIELLEUX, EDITORIS, pp. 23-27.

Notae:

(1) Joan. VI, 15.

(2) Hebr. XII, 2.

(3) Isai. LXIV, 6.

(4) Ps. XXXIX, 3.

Reditus ad indicem
Tractatus de vita spirituali

POWRÓT DO STRONY GŁÓWNEJ: